RIP Γιάννης Σπανός (1934-2019)

Για αυτούς που δεν είναι πια μαζί μας...
Απάντηση
Άβαταρ μέλους
apeitharxos
Δημοσιεύσεις: 835
Εγγραφή: Σάβ 20 Απρ 2019, 16:18

RIP Γιάννης Σπανός (1934-2019)

Δημοσίευση από apeitharxos »

Κάποιος έπρεπε να το αναφέρει, δεν θα μπορούσε να λείψει αυτή η αναφορά από το forgotten scroll :

Ο Στέλιος Καζαντζίδης είχε πει πως το επίπεδο μιας κοινωνίας μπορείς να το αποτιμήσεις από την μουσική που παράγει κάθε φορά.

Και πράγματι, η Ελλάδα την εποχή του Νέου Κύματος ήταν μια κοινωνία εντελώς διαφορετική από σήμερα. Είναι οι στιγμές που ακούς εκείνα τα τραγούδια και αναρωτιέσαι πού πήγε όλος αυτός ο πλούτος, για να φτάσουμε στα αίσχη του σήμερα, όπου σκουπίδια τύπου Πάολα, Φουρέιρα, Ρέμος, Μαζωνάκης, Πλούταρχος θεωρούνται ‘τραγουδιστές’, και άνθρωποι σαν τον Φοίβο, ‘συνθέτες’.

Οι μουσικές του Νέου Κύματος στην πραγματικότητα ήταν δεήσεις. Παγανιστικές προσευχές μιας χώρας, στην οποία το θρησκευτικό τελετουργικό έχει μείνει ίδιο ανά τους αιώνες. Όπως έλεγε και ο Περικλής Γιαννόπουλος:’ Ἡ μεγαλητέρα ἀξία τοῦ Χριστιανισμοῦ δι᾿ Ἐμᾶς εἶνε, ὅτι μᾶς ἀποδεικνύει τὸν Εἰδωλολατρισμὸν καὶ τὴν Γνησιότητά μας, ὑπὸ ὅλα τὰ φορέματα’.

Μέσα σε αυτή λοιπόν την διαχρονική πραγματικότητα δημιουργήσαμε, ως λαός, μια ιδιαιτερότητα: Από την μία να αρνούμαστε πεισματικά τις επιταγές του Δυτικού τρόπου ζωής, θέλοντας να τηρήσουμε τα έθιμα και τις παραδόσεις μας, από την άλλη δεχόμαστε οτιδήποτε δυτικό ταιριάζει στην ιδιοσυγκρασία μας (όπως αντίστοιχα είχα εξηγήσει και στο thread με τους Warlord & τον Sun Knight για το πώς ένα τμήμα της τότε νεολαίας ενσωμάτωσε το επικό metal στην ελληνική κουλτούρα), αποδίδοντάς το μέσα από το δική μας κοσμοαντίληψη, χωρίς το τελικό αποτέλεσμα να ακούγεται ως φθηνή απομίμηση ξένων προτύπων.

Το Νέο Κύμα συνέχισε από εκεί που έμειναν οι μουσικές του μεγάλου Μίκη, ο οποίος ‘δυτικοποίησε’ τη χρήση του μπουζουκιού, από ένα όργανο που σχεδόν αποκλειστικά ακουγόταν στους τεκέδες, σε ένα κυρίαρχο όργανο έκφρασης μουσικών εμβατηρίων και πολιτικών τραγουδιών.
Έτσι, ενώ η Ευρώπη ζούσε την εποχή των λουλουδιών και τον Μάη του ’68, η Ελλάδα ζούσε το όραμα της για Λευτεριά (καθώς το ρεύμα αυτό αναπτύχθηκε κατά την περίοδο της δικτατορίας κυρίως), και όλα αυτά παντρεύτηκαν σε ένα μουσικό αποτέλεσμα του οποίου ο πρωτοπόρος ήταν ο Γιάννης Σπανός (αλλά και ο Μίμης Πλέσσας σε δεύτερη, ή και σχεδόν ταυτόχρονη, φάση).

Το ηχητικό αποτέλεσμα ήταν σαν να προέκυψε πολύ φυσιολογικά, ο ήχος ενός παραδοσιακά ανατολίτικου οργάνου συνδυάστηκε με τις πιασάρικες μελωδίες των synth ή/και του πιάνου για να προκύψουν τραγούδια απλά στην εκτέλεση αλλά με μία ιδιαίτερη συναισθηματική φόρτιση, μια απροσδιόριστη μελαγχολία, αλλά και μία ταπεινότητα.

Φαινομενικά, ο Έρωτας δείχνει να είναι αυτός που εκτοξεύει τα βέλη του για να δημιουργηθεί η κυρίαρχη θεματολογία που διέπει στιχουργικά τους ήχους του Νέου Κύματος, αυτή όμως η διάχυτη μελαγχολία των τραγουδιών της εποχής δεν είναι μόνο αυτό. Στην πραγματικότητα είναι ο νόστος των Χαμένων Πατρίδων από τον οποίον πηγάζει ο νοσταλγικός ήχος του μπουζουκιού, ενώ και η επίσης διάχυτη ταπεινότητα που υπάρχει στις μουσικές του Νέου Κύματος είναι η προσπάθεια μιας κοινωνίας να ξανασταθεί στα πόδια της από το μηδέν, εξαιτίας των πληγών που άνοιξαν η συρρίκνωση του ελληνισμού λόγω των Χαμένων Πατρίδων, αλλά και τα καταστροφικά αποτελέσματα δύο πολέμων και ενός στρατιωτικού πραξικοπήματος, αλλά και τόσων άλλων γεγονότων που επακολούθησαν, και μέσα από τα οποία ο λαός προσπαθούσε να μην λυγίσει και να δημιουργήσει όλα αυτά τα χρόνια.

Είναι, επομένως, το Νέο Κύμα, η αρχή της ελληνικής Μπελ Επόκ, μιας κοινωνίας που (φαινομενικά) έχει αφήσει πίσω της τις συμφορές, και επιτέλους απολαμβάνει την ελευθερία της και έναν ξένοιαστο τρόπο ζωής, πάντα μέσα από την σκληρή δουλειά.

Διόλου τυχαία όμως ο Γιάννης Σπανός δεν άλλαξε την πορεία στο ελληνικό τραγούδι, οδηγώντας το στον εξευρωπαϊσμό του.
Τελειώνοντας το γυμνάσιο ο Γιάννης Σπανός, έχοντας τάση στην μουσική σύνθεση βρέθηκε στο Παρίσι, το οποίο τον γοήτευσε για αυτό που ήθελε να κάνει, αφού προηγουμένως είχε περάσει από την Ιταλία και την Αγγλία.

Ο ίδιος είχε πει: 'Σπίτι μου είχαμε πιάνο. Έπαιζε η αδερφή μου κι εγώ, ό,τι άκουγα, το αφομοίωνα και έπαιζα με το αυτί. Δεν το είχα συνειδητοποιήσει το χάρισμα αυτό, οι άλλοι κατάλαβαν την κλίση μου προς τη μουσική. Δεν είναι και πολύ καλό αυτό, γιατί μπορεί να νομίζεις ότι ξέρεις πολλά, αλλά στην ουσία να ξέρεις ελάχιστα. Είναι σαν το σχολείο όπου “πηδάς” τάξεις, χωρίς να έχεις ωριμάσει στη γνώση. Η μεγάλη μου αγάπη ήταν το πιάνο!'

Στο Παρίσι, έπιασε δουλειά ως πιανίστας στο καμπαρέ της Κόρα Βοκέρ, της οποίας ο σύζυγος υπέγραφε το θρυλικό ‘Je ne regretted rien’ της Εντίθ Πιαφ.
Αργότερα είχε την τιμή να παίξει πλάι στον θρύλο της γαλλικής μουσικής, Σερζ Γκένζμπουργκ, θρύλου του κινηματογράφου και μεγάλου έρωτα, μεταξύ άλλων, και της Μπριζίτ Μπαρντό.
Πριν ακόμη η Γαλλίδα σταρ ερμηνεύσει τραγούδια του Γκένζμπουργκ, είχε ξεκινήσει να τραγουδά με ένα κομμάτι που υπέγραφε ο Γιάννης Σπανός.

Ο Ζαν Μαξ Ριβιέρ ήταν ο άνθρωπος που θα έφερνε σε επαφή τον Γιάννη Σπανό με την Μπριζίτ Μπαρντό. Η Γαλλίδα ντίβα είχε ήδη δέκα χρόνια λαμπερής καριέρας στον κινηματογράφο και αναζητούσε την καλλιτεχνική έκφραση μέσα από το τραγούδι. Όπως λέει άλλωστε η Μπε-Μπε (όπως την αποκαλούσαν) με το τραγούδι ένιωθε πιο πολύ ο εαυτός της, αφού εκεί δεν υπήρχε κανείς που να της πει τι να κάνει, όπως στον κινηματογράφο.
Ο Γιάννης Σπανός έδειξε ζωηρό ενδιαφέρον για τους Γάλλους ποιητές, όπως ο Σαρλ Κρο, ο Ρομπέρ Ντεσνό και ο Πιερ Σεγκέρ, μελοποιώντας ορισμένα από τα πιο όμορφα ποιήματά τους, στα οποία χάρισαν τη φωνή τους αρτίστες όπως η Μπεατρίς Αρνάκ και η Ζιλιέτ Γκρεκό.

Ανάμεσά τους και το τραγούδι Sidonie, το πρώτο που ηχογράφησε σε 45αρι η Μπριζίτ Μπαρντό το 1962.



Η Μπριζίτ Μπαρντό με τα χρυσαφένια της μαλλιά και μια κιθάρα στα χέρια, ερμηνεύει το κομμάτι Sidonie στην ταινία Vie Privee, πλάι στον Μαρτσέλο Μαστρογιάνι. Το τραγούδι γίνεται τεράστια επιτυχία και έτσι, Σπανός και Μπαρντό συναντώνται ξανά για ακόμη τρία τραγούδια (ένα εξ' αυτών το Rose d' eau-Γαρύφαλλο του νερού).



Η Μπριζίτ Μπαρντό με ρετρό στιλ '20s και χορεύοντας τον χαρακτηριστικό χορό της εποχής, ερμηνεύει ένα ακόμη τραγούδι που υπογράφει μουσικά ο Γιάννης Σπανός, με τίτλο «Les Amis de la musique»



Το 1964, ο Σπανός εισέρχεται στην ελληνική δισκογραφία με το τραγούδι ερμηνευμένο από την Καίτη Χωματά με τίτλο: 'Μια αγάπη για το καλοκαίρι', από το εφταράκι με τίτλο: 'Η Καίτη Χωματά τραγουδά'



Ένα χρόνο μετά, ο Σπανός συνεργάζεται με την Χωματά και κυκλοφορούν το δίσκο 'Αποδημίες'



Φυσικά, δεν θα πρέπει να υποτιμήσουμε και την συνεισφορά της Φίνος Φιλμ στην δημιουργία του μύθου του Νέου Κύματος. Ποιος δεν έχει ακούσει το ‘Σαν με κοιτάς’ από την ταινία ‘Εκείνο το καλοκαίρι’, χρονολογίας 1971 και σκηνοθεσίας Βασίλη Γεωργιάδη, με τους πρωταγωνιστές Λάκη Κομνηνό, Έλενα Ναθαναήλ (ίσως το ωραιότερο ζευγάρι σε ταινία του ελληνικού κινηματογράφου ever), και ποιος δεν έχει συνδέσει το τραγούδι με την εικόνα του ζευγαριού να περπατά χέρι χέρι σε ελληνική παραλία…Ίσως η ταινία, η οποία, μαζί με το αθάνατο soundtrack, σηματοδότησε την εποχή του Νέου Κύματος (στίχοι Αλέξη Αλεξόπουλου).



Είναι τόσα πολλά τα τραγούδια του Σπανού, που θα ήταν αδύνατον να αναφερθούν όλα.

Θα αναφέρω αυτά που ξεχωρίζω εγώ, ξεκινώντας από την συνεργασία του με τον Έλβις της Ελλάδας, Γιάννη Πουλόπουλο.

'Μια φορά μονάχα' φτάνει σε στίχους Κ. Κινδύνη
΄

'Κι αν περπατώ' σε στίχους Άκου Δασκαλόπουλου


'Μια φορά θυμάμαι' σε στίχους Γιώργου Παπαστεφάνου (πρωτοτραγουδήθηκε από την Αρλέττα νομίζω, αλλά καμία σχέση η εκτέλεση με την εκτέλεση με την φωνή του Πουλόπουλου)


'Τα μάτια σου τα μελαγχολικά' σε στίχους Λ. Παπαδόπουλου


Επίσης, τα δύο καλύτερα που έχω ακούσει από τον Πάριο (και όχι τόσο γνωστά), σε στίχους Λ. Παπαδόπουλου και Πυθαγόρα αντίστοιχα




συν φυσικά ένα all time classic του Πάριου, κατώτερο όμως των δύο προηγουμένων (σε στίχους Πυθαγόρα)



Από την συνεργασία με τον Μπιθικώτση, προέκυψε το έπος: 'Μια Κυριακή', σε στίχους Λ. Παπαδόπουλου



Από τη συνεργασία με την ελληνίδα Edith Piaff, Μαρινέλα, ξεχωρίζω φυσικά αυτό (στίχοι Κ. Κωστούλας):



Από την συνεργασία Σπανού-Κόκκοτα προέκυψαν δύο από τα συγκλονιστικότερα καψουροτράγουδα όλων των γλωσσών και εποχών, τα 'Πες πως μ' αντάμωσες' και 'Ο τρελός' (σε στίχους Λ. Παπαδόπουλου και τα δύο)





Τώρα φυσικά υπήρχαν και πάρα πολλές άλλες συνεργασίες (αναρίθμητες θα έλεγα), όπως η οδός Αριστοτέλους αλλά νομίζω πως η Χ. Αλεξίου, ο Νταλάρας ή ο Βιολάρης δεν διέθεταν ως φωνές τις προδιαγραφές για να τραγουδήσουν Γιάννη Σπανό, όπως το έκαναν οι προαναφερόμενοι, και το τελικό αποτέλεσμα να είναι σαν να σε διαπερνά ηλεκτρικό ρεύμα.

To Νέο Κύμα, τέλος, εισήγαγε στην ελληνική κοινωνία και έναν διαφορετικό τρόπο διασκέδασης, με την δημιουργία των θρυλικών μπουάτ, μικρά μαγαζάκια δηλαδή με ζωντανή μουσική που έμοιαζαν με κουτιά (μπουάτ=κουτί στα γαλλικά), πολλές από τις οποίες μεσουράνησαν στην Πλάκα, και για τις οποίες μια μικρή αναφορά μπορούμε να διαβάσουμε και εδώ:

https://www.enimerotiko.gr/ellada/oi-th ... n-istoria/

edit: Αν και ο Γ. Σπανός δεν υπέγραφε τον συγκεκριμένο δίσκο, ο δίσκος 'Ο Δρόμος' (με συνθέτη τον Μίμη Πλέσσα και τραγουδιστές τον Πουλόπουλο, κυρίως, αλλά και την Ρένα Κουμιώτη σε 2 συνθέσεις) θεωρείται αδιαμφισβήτητα δίσκος του Νέου Κύματος και κατέχει έως και σήμερα το (μάλλον αξεπέραστο) ρεκόρ πωλήσων των 1,1 εκ. αντιτύπων ΜΟΝΟ σε βινύλιο (χωρίς δηλαδή να υπολογίζονται οι πωλήσεις σε cd, μετέπειτα).
Τελευταία επεξεργασία από το μέλος apeitharxos την Παρ 01 Νοέμ 2019, 18:28, έχει επεξεργασθεί 1 φορά συνολικά.
Advancing Yokeda:
Ενδεχομένως η πιο ελιτίστικη και απροσπέλαστη μορφή τέχνης να περνά μέσα από λιτές απέριττες φόρμες. Αυτές που η πλειοψηφία θα αγνοήσει ή περιφρονήσει σαν απλοϊκότητα. Εκεί άλλωστε δε στηρίζεται και το 'αληθινό heavy metal'?
Άβαταρ μέλους
Cursed
Δημοσιεύσεις: 116
Εγγραφή: Τετ 10 Οκτ 2018, 13:00

RIP Γιάννης Σπανός (1934-2019)

Δημοσίευση από Cursed »

Respect στον [mention]apeitharxos[/mention]

Επίσης να αναφέρω και τα δύο του πολύ σημαντικά έργα στην ελληνική δισκογραφία.


και


Οι 2 αυτές κυκλοφορίες είναι από τις σπανιότερες στην ελληνική δισκογραφία.
Άβαταρ μέλους
rbrigade
Δημοσιεύσεις: 5038
Εγγραφή: Σάβ 30 Δεκ 2017, 23:54

RIP Γιάννης Σπανός (1934-2019)

Δημοσίευση από rbrigade »

Αν ανοίξουμε το κεφάλαιο λαϊκά των 50-60-70's και νέο κύμα θα ξημερωθούμε... Αναρίθμητα έπη! Μου έχει λείψει να πάω σε κάνα ρεμπετάδικο/κουτούκι και να λιώσω
Άβαταρ μέλους
apeitharxos
Δημοσιεύσεις: 835
Εγγραφή: Σάβ 20 Απρ 2019, 16:18

RIP Γιάννης Σπανός (1934-2019)

Δημοσίευση από apeitharxos »

rbrigade έγραψε: Παρ 01 Νοέμ 2019, 20:52 Αναρίθμητα έπη! Μου έχει λείψει να πάω σε κάνα ρεμπετάδικο/κουτούκι και να λιώσω
Μέλη σκληροπυρηνικού μεταλλικού φόρουμ εθεάθησαν σε ρεμπετάδικο να τα σπάνε χορεύοντας ζεϊμπέκικο, παράλληλα με διεξαγωγή metal συναυλίας, την οποία δεν τίμησαν...
Και εμένα, αρκεί να υπάρχει φαϊ...Θυμάμαι την Μποέμισσα ή τον Ανηφόρι στον Πειραιά που δεν είχαν φαϊ...
Πάντως ρεμπετάδικα υπάρχουν, οκ, μαγαζιά που να παίζουν Νέο Κύμα καθεαυτού υπάρχουν άραγε;
Cursed έγραψε: Παρ 01 Νοέμ 2019, 18:26 Respect στον @apeitharxos

Επίσης να αναφέρω και τα δύο του πολύ σημαντικά έργα στην ελληνική δισκογραφία.


και


Οι 2 αυτές κυκλοφορίες είναι από τις σπανιότερες στην ελληνική δισκογραφία.
Ομολογώ πως δεν τα γνώριζα αυτά, τον Παύλο Μελά, που άκουσα, είναι ένα διαφορετικό στυλ από ό,τι έχουμε συνηθίσει, και πάντα ποιοτικό. Το άλλο θα το ακούσω αργότερα.
Στο discogs η πρώτη έκδοση του Π. Μελά πωλείται στα 350 €, και το Συμπόσιο μόνο 700 €
Τελευταία επεξεργασία από το μέλος apeitharxos την Παρ 01 Νοέμ 2019, 23:50, έχει επεξεργασθεί 2 φορές συνολικά.
Advancing Yokeda:
Ενδεχομένως η πιο ελιτίστικη και απροσπέλαστη μορφή τέχνης να περνά μέσα από λιτές απέριττες φόρμες. Αυτές που η πλειοψηφία θα αγνοήσει ή περιφρονήσει σαν απλοϊκότητα. Εκεί άλλωστε δε στηρίζεται και το 'αληθινό heavy metal'?
Άβαταρ μέλους
CountRaven
Δημοσιεύσεις: 14655
Εγγραφή: Σάβ 30 Δεκ 2017, 20:09

RIP Γιάννης Σπανός (1934-2019)

Δημοσίευση από CountRaven »

Εξαιρετικό τόπικ μπράβο στον [mention]apeitharxos[/mention].
μαγαζιά που να παίζουν Νέο Κύμα καθεαυτού υπάρχουν άραγε;
Καλή ερώτηση. Σαν τις παλιές μπουάτ φάση ε; Και να παίζουν μόνο νέο κύμα.... Πολύ καλό concept.
Μέλη σκληροπυρηνικού μεταλλικού φόρουμ εθεάθησαν σε ρεμπετάδικο να τα σπάνε χορεύοντας ζεϊμπέκικο, παράλληλα με διεξαγωγή metal συναυλίας, την οποία δεν τίμησαν...
Θέλουμε λεπτομέρειες.
Ο παλιμπαιδισμός των νεώτερων μπαντών "είμαστε τόσο εκτός σκηνής αλλά ηχογραφούμε για την Metal Blade" μόνο underground δεν είναι. - Zippo190 - Forgotten Scroll Forum - 2018
Άβαταρ μέλους
CountRaven
Δημοσιεύσεις: 14655
Εγγραφή: Σάβ 30 Δεκ 2017, 20:09

RIP Γιάννης Σπανός (1934-2019)

Δημοσίευση από CountRaven »

Όσο για τον Σπανό θα μπορούσαμε να γράφουμε σεντόνια και τελειωμός να μην υπάρχει.
Ανεκτίμητη η προσφορά του, ανεξίτηλη η σφραγίδα του.
Ο παλιμπαιδισμός των νεώτερων μπαντών "είμαστε τόσο εκτός σκηνής αλλά ηχογραφούμε για την Metal Blade" μόνο underground δεν είναι. - Zippo190 - Forgotten Scroll Forum - 2018
Άβαταρ μέλους
apeitharxos
Δημοσιεύσεις: 835
Εγγραφή: Σάβ 20 Απρ 2019, 16:18

RIP Γιάννης Σπανός (1934-2019)

Δημοσίευση από apeitharxos »

CountRaven έγραψε: Παρ 01 Νοέμ 2019, 23:44
Μέλη σκληροπυρηνικού μεταλλικού φόρουμ εθεάθησαν σε ρεμπετάδικο να τα σπάνε χορεύοντας ζεϊμπέκικο, παράλληλα με διεξαγωγή metal συναυλίας, την οποία δεν τίμησαν...
Θέλουμε λεπτομέρειες.
Υποθετικό σενάριο παρέθεσα. Φαντάζεσαι τελικά τα μέλη του φόρουμ να καταφέρουν να βρεθούν σε ρεμπετάδικο;
Advancing Yokeda:
Ενδεχομένως η πιο ελιτίστικη και απροσπέλαστη μορφή τέχνης να περνά μέσα από λιτές απέριττες φόρμες. Αυτές που η πλειοψηφία θα αγνοήσει ή περιφρονήσει σαν απλοϊκότητα. Εκεί άλλωστε δε στηρίζεται και το 'αληθινό heavy metal'?
Άβαταρ μέλους
CountRaven
Δημοσιεύσεις: 14655
Εγγραφή: Σάβ 30 Δεκ 2017, 20:09

RIP Γιάννης Σπανός (1934-2019)

Δημοσίευση από CountRaven »

Φαντάζεσαι τελικά τα μέλη του φόρουμ να καταφέρουν να βρεθούν σε ρεμπετάδικο;
Το θεωρώ σχεδόν βέβαιο και απολύτως φυσικό να βρεθούν σε μέρος με φαΐ. Σε αυτή τη περίπτωση όλα τα άλλα έρχονται σε δεύτερη μοίρα.
Ο παλιμπαιδισμός των νεώτερων μπαντών "είμαστε τόσο εκτός σκηνής αλλά ηχογραφούμε για την Metal Blade" μόνο underground δεν είναι. - Zippo190 - Forgotten Scroll Forum - 2018
Άβαταρ μέλους
LuciferSteele
Δημοσιεύσεις: 6992
Εγγραφή: Κυρ 31 Δεκ 2017, 10:24

RIP Γιάννης Σπανός (1934-2019)

Δημοσίευση από LuciferSteele »

καλά, τι να λέμε, ο άνθρωπος είχε το άγγιγμα του Μίδα.
RIP
We scribe in the dark of the night our Black Steele
The evil rite of the black and the light We now reveal to you
Απάντηση

Επιστροφή στο “Of Obituaries and Farewells”